11. Sinh duyên già – chết – sầu – bi – ưu não

Sư Thanh Minh

Do có tái sinh nên có già, chết, sầu, bi, khổ, ưu, não.
Tái sinh là nhân, già-chết-sầu-bi-khổ-ưu-não là quả.

Jāti (sinh): là sát-na tục sinh, cũng là thời điểm bắt đầu của một kiếp sống. Nó chỉ sinh lên một lần trong một kiếp sống.
Jarā maraṇa (già – chết): Là danh sắc sinh lên trong suốt kiếp sống đó.
Sinh: Là sát-na sinh lên;
Già: Là sát-na an trú;
Chết: Là sát-na hoại diệt.
Bởi sự sinh của jāti sát-na tục sinh nên có jāra maraṇa sát-na trụ và diệt của danh sắc. Jāti tục sinh là nhân, jāra maraṇa già (trụ) – chết (diệt) là quả.

Soka (sầu): Bực bội;
Parideva (bi): Khóc than;
Dukkha (khổ): Đau đớn;
Domanassa (ưu): ưu phiền;
Upāyāsa (não): oán hận.
Sầu – bi – khổ – ưu – não: Là những nỗi thống khổ của thân và của tâm thường diễn ra trong kiếp sống.
• Do có sinh nên có sầu muộn. Sinh là nhân, sầu là quả.
• Do có sinh nên có ưu bi than khóc. Sinh là nhân, bi là quả.
• Do có sinh nên có đau khổ. Sinh là nhân, khổ là quả.
• Do có sinh nên có ưu phiền. Sinh là nhân, ưu là quả.
• Do có sinh nên có não hại. Sinh là nhân, não là quả.

Hỏi: Các vị chư Thiên và Phạm Thiên từ lúc sinh ra đến khi chết đi luôn có thân hình trẻ đẹp. Vậy sinh duyên già chết như thế nào?

Đáp: Già chết diễn ra trong từng sát-na trên danh và sắc.
• Một sát-na sinh lên = sinh;
• Một sát-na an trú = già;
• Một sát-na tan rã = chết.
Sinh–già–chết cứ liên tục như vậy trong suốt kiếp sống. Vì có sinh nên có già chết. Sinh là nhân, già chết là quả.

Hỏi: Ở cõi nhân loại có ai không có sầu – bi – khổ – ưu – não không?

Đáp: Các vị Thánh A La Hán chỉ còn 1 loại thân thọ khổ, còn lại tâm hoàn toàn hết sầu – bi – ưu – não.

QUÝ HÀNH GIẢ CÓ THỂ ĐẶT CÂU HỎI TRỰC TIẾP TẠI ĐÂY:



    Trường hợp, câu hỏi của hành giả đã được hỏi và trả lời bởi một hành giả khác, chúng tôi sẽ gửi tới quý vị phần trả lời này qua phương thức liên lạc bạn để lại

    Hỏi đáp Phật pháp căn bản
    Sư Thanh Minh
    17/09/2022
    Hỏi đáp Phật pháp căn bản
    Sư Thanh Minh
    17/09/2022